افشین · @afshin
347 followers · 1807 posts · Server mas.to

«لیلک» که یک غلط‌یاب املایی است، علاوه بر برای هم افزونه دارد.

addons.mozilla.org/en-US/firef

#فایرفاکس #لیبره‌آفیس #فارسی

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
346 followers · 1796 posts · Server mas.to

هر چه می‌گذرد، بیشتر پی می‌بری که از هیچ نمی‌دانی!
برای مثال کلمه‌ای که همهٔ عمر فکر می‌کردی بسیط است، درمی‌یابی که مرّکب است و صورت کهنش هم این نبوده که امروز رایج است.
و بعد تازه باید دربارهٔ ریشهٔ اجزاء تشکیل‌دهندهٔ آن کلمه تحقیق عمیق بکنی و در انتها می‌بینی همین یک کلمه نیست و ده‌ها و صدها کلمهٔ دیگر هم هست که تو فقط خیال می‌کرده‌ای آن‌ها را می‌شناخته‌ای... .

#فارسی #ادبیات

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
346 followers · 1795 posts · Server mas.to

«هیچی» کوتاه‌شدهٔ «هیچ چیز» است و غلط نیست.
اگر هیچی را غلط بدانید، به همین قیاس باید «قندان» را هم که کوتاه‌شدهٔ «قنددان» است غلط بدانید یا در متن‌های کهن «بتر» را که کوتاه‌شدهٔ «بدتر» است غلط بدانید.

#فارسی

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
346 followers · 1795 posts · Server mas.to

«پفیوز» را از زبان خیلی‌ها می‌شنویم، اما ساختارش چیست؟
پف+یوز
«یوز» بن مضارع از مصدر یوزیدن است. یوزیدن یعنی جَستن.
«پف» چی؟
علی‌رضا جورابچیان (جانورشناس) می‌گوید:
«یوز وقتی با حادثه‌ای غیرطبیعی مواجه می‌شود، چنان می‌ترسد که بدنش پف می‌کند...»
پس این ترکیب به جَستنده‌ای اشاره می‌کند که بسیار ترسو است.

اما چطور تبدیل به فحش شده؟
درباره‌اش اختلافِ‌نظر زیاد است.
من شخصاً نظر آقای جورابچیان را بیشتر می‌پسندم که ظاهراً این ناسزا برخاسته از مقاومت‌ناپذیری و بسیار ترسو بودن این جانور است.

#فارسی

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
345 followers · 1779 posts · Server mas.to

وام‌واژه یا واژهٔ دخیل یا واژهٔ عاریتی به واژه‌ای گفته می‌شود که از یک یا گویش دیگر به زبانی وارد شده باشد.

برای وام‌واژه‌های چند فرهنگِ لغت نوشته شده‌اند که عکس‌هایشان را ضمیمهٔ این فرسته کرده‌ام.

منابع عکس‌ها (غیر از یک عکس): فرهاد قربان‌زاده



#وام‌واژه #فرهنگ #فارسی #اروپایی #زبان

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
345 followers · 1776 posts · Server mas.to

در کتاب‌های کهن عبارت «قول جمهور» را زیاد می‌بینید.

این عبارت در زمانهٔ ما یعنی همان «نظر اکثریت»، یعنی نظری که اکثر صاحب‌نظران با آن هم‌عقیده‌اند.
از این عبارت وقتی استفاده می‌کنند که بخواهند دربارهٔ اختلافِ‌نظرهای حول یک موضوع خیلی کرّ و فر نکنند و به نظر اکثریت اکتفا کنند.


#عربی #فارسی

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
344 followers · 1774 posts · Server mas.to

@jmilo14
اصل کلمه (که است) «غَلیون» است که طبق قاعدهٔ «تصحیح افراطی» در به غلیان/قلیان تبدیل گشته است.

#فارسی #عربی

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
344 followers · 1774 posts · Server mas.to

دربارهٔ کلماتی مانند پاکبان یا روشندل باید جامعه‌شناسی را هم در نظر گرفت، یعنی باید شرایطی را که جامعه به ساخت یک واژهٔ جدید و جانشین کردن آن روی آورده پیش چشم داشت.
بی‌سواد و از آن بدتر بی‌شعور خطاب کردن کسانی که این کلمات را به کار می‌گیرند، از نظر من دور از انصاف است.

#فارسی #زبان

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
344 followers · 1774 posts · Server mas.to

@Hosseinzadeh
در «کثیف» یعنی متکاثف، یعنی چیزی که اجزائش در هم فشرده شده‌اند، تقریباً مترادف «غلیظ».
اما در کثیف یعنی چرک، آلوده، ناتمیز.

#فارسی #عربی

Last updated 1 year ago

Reza Hosseinzadeh :gnu: · @RezaHoss
52 followers · 517 posts · Server mas.to

بعضی اشتراکات زبان‌ها و فرهنگ‌ها خیلی جالبند. منظورم کلمات مشترک نیست؛ مفاهیم مشترک است. مثلا مقطع زمانی ۷ روزه در خیلی از فرهنگ‌ها وجود دارند. Week، اسبوع، هفته و …. عجیب است که بازهٔ ۸ روزه یا ۱۰ روزه وجود ندارند و اکثراً ۷ روزه‌اند.
امروز هم موردی به ذهنم رسید. در «خوش» میاید. مثلا «خوشم آمد». در هم «خوش» میاید. مثلا «خوشوم گلدی».
نمیدانم این نوع اشتراک‌هایی که گفتم (هفته و آمدن خوش) اشتراک زبانی حساب میشوند یا فرهنگی ولی بسیار جالبند.

#فرهنگ #زبان #ترکی #فارسی

Last updated 1 year ago

جعفر فرقانلوژ · @mehr32
54 followers · 5443 posts · Server mastodon.cloud


افزونه محبوب ( دستم خورد گفتم باشه :blobcatcoffee: )

#فارسی #ایلان_ماست

Last updated 1 year ago

جعفر فرقانلوژ · @mehr32
55 followers · 5436 posts · Server mastodon.cloud

درود بر شرفت تایپکده!

#فارسی

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
345 followers · 1767 posts · Server mas.to

@RezaHoss
علتش اصطلاحاً همگونی واکه‌ای است که در آن یک واکه از واکهٔ قبل یا بعدش تأثیر می‌پذیرد.
در مثال‌های شما هم فتحه از حرف ساکنِ بعدش متأثر شده و به کسره تبدیل گشته است.


#زبان‌شناسی #فارسی

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
345 followers · 1767 posts · Server mas.to

@danialbehzadi @drcode
در زبان گاهی برخی ترکیبات (مثل همین پاکبان) برخلاف قاعده ساخته می‌شوند و نمی‌توان آن را غلط دانست.
برای مثال کلمهٔ «یارانه» هم برخلاف قواعد ساخته شده، اما غلط نیست.
اگر پاکدل را غلط بدانیم، باید یارانه را هم غلط بدانیم.

#فارسی

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
345 followers · 1767 posts · Server mas.to

@danialbehzadi @Haghighi @mat @avds @arashe22Rm
در فعل امر «بده» نیز «ه» ملفوظ است، اما در زبان‌شناسی فرایندی وجود دارد به‌نام فرایند واجی حذف که ریشه در اقتصاد زبانی یا کم‌کوشی زبانی دارد.
از همین‌روست که حرف «ه» را با اینکه باید تلفظ کنیم، اما نمی‌کنیم.

#فارسی

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
345 followers · 1767 posts · Server mas.to

@Haghighi @mat @danialbehzadi @avds @arashe22Rm

مقصودمان تلفظِ در نوشتار است، نه در گفتار.

#فارسی

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
345 followers · 1767 posts · Server mas.to

@danialbehzadi @Haghighi @mat @avds @arashe22Rm

جسارتاً «دِه» در این کلمه، بن مضارع از مصدر «دادن» است.
بنابراین تلفظ آن در فارسی معیار با های ملفوظ یعنی به‌صورت /deh/ درست است.

#فارسی

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
345 followers · 1767 posts · Server mas.to

@cia_wash @arashe22Rm
یاء نکره غیر از کسرهٔ اضافه است.
ظاهراً شما این دو را با هم خَلط کرده‌اید.

#فارسی

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
345 followers · 1767 posts · Server mas.to

۱. کلمات ختم‌شده به âh مانند آگاه
۲. کلمات ختم‌شده به uh مانند: گروه
۳. کلمات ختم‌شده به ih مانند: توجیه
۴. کلمات ختم‌شده به ah مانند: نوزده
۵. کلمات ختم‌شده به eh مانند: روزبه
۶. کلمات ختم‌شده به oh مانند: توجه
۷. کلمات ختم‌شده به leyh یا layh مانند: مضاف‌الیه یا مضاف‌علیه
۸. کلمات ختم‌شده به های پایانیِ ملفوظِ ماقبل‌ساکن، مانند فقه.

#فارسی

Last updated 1 year ago

افشین · @afshin
343 followers · 1750 posts · Server mas.to

های ملفوظ چیست؟
صامت (هم‌خوان) "h" است که در پایان برخی واژه‌ها به شکل «ه» می‌آید.
کلماتی را که به این صامت ختم می‌شوند بر اساس صدای پایانی‌شان می‌توان به ۸ دسته تقسیم کرد.

#فارسی

Last updated 1 year ago