8/8

Fontoj de ĉi tiu fadeno :

- Iain Gately "Tobacco: a cultural history of how an exotic plant seduced civilisation" (en la angla)

- diversaj artikoloj pri la historio de Burundo kaj la regiono (franca kaj angla)

#esperanto
#lang_eo
#tabako
#historio
#Afriko
#ArtefaritajParadizoj
#Drogoj
#africa
#afrique

6/..

Hodiaŭ, en Afriko bedaŭrinde (kiel en la resto de la mondo), la modera kaj tradicia uzo de tabako estis anstataŭigita per la industria cigaredo kun normigita gusto.
Tiuj cigaredoj estas parte fabrikita el "rekonstruitaj tabakfolioj" (miksaĵo de plantofraktoj - stelo, ktp.- kun "saŭco", tio estas likvo plena de diversaj kemikaloj..).

#esperanto
#lang_eo
#tabako
#afriko
#historio
#africa
#ArtefaritajParadizoj
#drogoj
#afrique

8/8

Fontoj de ĉi tiu fadeno :

- Iain Gately "Tobacco: a cultural history of how an exotic plant seduced civilisation" (en la angla)

- diversaj artikoloj pri la historio de Burundo kaj la regiono (franca kaj angla)

#esperanto
#lang_eo
#tabako
#historio
#Afriko
#ArtefaritajParadizoj
#Drogoj
#africa
#afrique

6/..

Hodiaŭ, en Afriko bedaŭrinde (kiel en la resto de la mondo), la modera kaj tradicia uzo de tabako estis anstataŭigita per la industria cigaredo kun normigita gusto.
Tiuj cigaredoj estas parte fabrikita el "rekonstruitaj tabakfolioj" (miksaĵo de plantofraktoj - stelo, ktp.- kun "saŭco", tio estas likvo plena de diversaj kemikaloj..).

#esperanto
#lang_eo
#tabako
#afriko
#historio
#africa
#ArtefaritajParadizoj
#drogoj
#afrique

5/...

Pri la nargilo:

Iuj kelkfoje donas al ĝi prefere hindan originon, sed la fakto estas, ke iuj afrikaj popoloj, kiel la pigmeoj de Burundo (ili nomiĝas la Tŭa aŭ Batŭa - "ba" estas la plura marko), tradicie konsumis kanabon en akvopipoj.

(Eĉ ekzistas malnova esprimo en Kirunda por diri "paroli sen signifo" = fari la sonon de akvopipo 😁)

#esperanto
#lang_eo
#tabako
#afriko
#historio
#africa
#ArtefaritajParadizoj
#drogoj

4/.

Do, en la koro de Afriko, oni jam en la 17-a jarcento fabrikis pipojn de ĉiaj specoj kaj el ajna speco de materialo (ligno, argilo, bestaj kornoj..) kaj foje de alta kvalito. Ili estis veraj artaĵojn!

Fakte, iuj diras ke estas la Afrikanoj, kiuj inventis la principon de akvopipo (kiu permesas malvarmigi la fumon pasante ĝin tra akvo).
Tiu pipo, adaptita en la oriento, donis la nargilon (eble nuntempe pli konata kiel "ŝiŝa").

#esperanto
#tabako

4/.

Do, en la koro de Afriko, oni jam en la 17-a jarcento fabrikis pipojn de ĉiaj specoj kaj el ajna speco de materialo (ligno, argilo, bestaj kornoj..) kaj foje de alta kvalito. Ili estis veraj artaĵojn!

Fakte, iuj diras ke estas la Afrikanoj, kiuj inventis la principon de akvopipo (kiu permesas malvarmigi la fumon pasante ĝin tra akvo).
Tiu pipo, adaptita en la oriento, donis la nargilon (eble nuntempe pli konata kiel "ŝiŝa").

#esperanto
#tabako

3/..
Tiel oni trovis artobjektojn en Ruando, datantajn ĉirkaŭ 1750, kiuj atestas pri la uzo de tabako dum religiaj ceremonioj tiutempe. Tio akreditas la ideon, ke tabako jam estis ĉeestanta dum longa tempo en tiu epoko.

La notinda diferenco kun Eŭropo, kiu longe rigardis fumadon kiel diabla, estis ke la Afrikanoj jam kutimis konsumi diversajn plantojn, psikotropajn aŭ ne, kaj precipe kanabon, por fumado.

3/

#esperanto
#lang_eo
#afriko
#tabako

3/..
Tiel oni trovis artobjektojn en Ruando, datantajn ĉirkaŭ 1750, kiuj atestas pri la uzo de tabako dum religiaj ceremonioj tiutempe. Tio akreditas la ideon, ke tabako jam estis ĉeestanta dum longa tempo en tiu epoko.

La notinda diferenco kun Eŭropo, kiu longe rigardis fumadon kiel diabla, estis ke la Afrikanoj jam kutimis konsumi diversajn plantojn, psikotropajn aŭ ne, kaj precipe kanabon, por fumado.

3/

#esperanto
#lang_eo
#afriko
#tabako

2/..
Kiam temas pri precize Centra Afriko: oni scias, ke tabako alvenis al okcidentaj kaj orientaj marbordoj de la afrika kontinento ĉefe per portugaloj. (la nederlandanoj ankaŭ, sed malpli, kaj precipe en Sud-Afriko).
Kiel aliaj amerikaj plantoj (maizo, faboj, manioko...), tabako rapide etendis sin en la internon de la kontinento ĝis la plej malproksimaj kaj izolitaj regionoj.

2/

#esperanto
#lang_eo
#tabako
#afriko
#historio
#drogoj

Tabako estas planto, kiu estas endema al Ameriko (kvankam aliaj specioj de "Nicotiana" estis ankaŭ trovitaj en Aŭstralio..).

Malpli ol du jarcentoj post kiam eŭropanoj unue alvenis en amerika tero en la Karibio, tabako jam ĉarmis preskaŭ la tutan planedon de Eŭropo ĝis la tuta Afriko kaj ĝis Ĉinio.

1/..

#esperanto
#lang_eo
#historio
#afriko
#Tabako
#drogoj
#ArtefaritajParadizoj
#africa
#afrique

Tio vere ne estas surprizo!

"Aerkontamino pli minacas la homaron ol alkoholo kaj tabako, laŭ studo publikigita la 29-an de aŭgusto el la Instituto pri Energia Politiko de Ĉikago Universitato."

(Artikolo en la franca)

https://reporterre.net/La-pollution-de-l-air-pire-que-l-alcool-et-le-tabac

#aerkontamino
#Tabako
#alkoholo
#esperanto
#lang_eo
#reporterre

Amiko donacis al mi ĉi tiun tabakon por fumi per pipo. Ĝis estas tute natura kaj tre bongusta 🥰

#naturo
#esperanto
#tabako
#NaturaTabako
#OrientaAfriko
#afriko

Mesaĝo de TADEN kaj UEA okaze de la Monda Tago sen Tabako, 31 majo 2020 https://unesperante.wordpress.com/2020/05/31/mesago-de-taden-kaj-uea-okaze-de-la-monda-tago-sen-tabako-31-majo-2020/ #Sem #categoria #Monda #Organizaĵo #pri #Sano #(WHO) #Monda #Tago #sen #Tabako #Tudmonda #Asocio #de #Esperantistaj #Nefumantoj #- #TADEN #esperanto